چکیده

داستان دقوقی و کرامات او در دفتر سوم مثنوی یکی از مهم ترین و رمزگونه ترین داستانهای این اثر بزرگ عرفانی است که تاکنون چندین تأویل از آن ارائه شده است. این مقاله نیز تلاشی در جهت روشن کردن و توضیح دادن معانیِ غایب متن برای بازشناسی حقایق خیالی است که دقوقی در مکاشفه خود می بیند. مهم‌ترین پرسش این است که حقیقت صورتهای خیالی و متمثّل در مکاشفه دقوقی چیست؟

 برای پاسخ به این پرسش و شناسایی حقایق خیالی، نخست عالم «خیال» یا «مثال» و ویژگیهای آن را باز می شناسیم. با بررسی ویژگیهای این عالم در مقاله به مهم‌ترین ویژگی آن که امکان تروّح اجساد و تجسّد ارواح در این عالم است، اشاره خواهیم کرد. با در نظر گرفتن این ویژگی به دلیل وجود نشانه ها و قراین متعددی در متن، نشان خواهیم داد که در این داستان، «تروّح اجساد» رخ می دهد و صورتهای مثالی، با گروهی از بندگان خاصّ حق، یعنی «ابدال» مطابقت و تناسب پیدا می کند.

کلید واژ‌ه‌ها: عالم مثال، مثنوی، داستان دقوقی، تأویل، ابدال.